Coronavirus verhoogt het risico op huiselijk geweld en kindermishandeling

De risico’s voor kwetsbare kinderen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld en kindermishandeling zijn in deze tijd van het Coronavirus enorm vergroot. Als maatschappij hebben wij juist nu, nog meer dan anders, de plicht zicht te houden op deze groep kinderen.

Kinderen raken uit beeld

Vanaf 16 maart zijn de scholen en kinderopvang gesloten, mits ouders niet beide een zorgberoep hebben, waardoor kinderen nog steeds opvang kunnen krijgen. Wellicht komt er ook nog een lockdown in de strijd tegen Corona. Een strijd die we als maatschappij met elkaar moeten kunnen voeren.

Voor kinderen die huiselijk geweld of mishandeling meemaken zijn plekken (waar jullie veelal werkzaam zijn) zoals de school, hobbyclubs, scouting en de kinderopvang over het algemeen van groot belang. Het zijn veelal hun ‘veilige’ plekken waar ze kind mogen zijn, kunnen spelen en geen voortdurende spanning ervaren zoals thuis.

Dit zijn de plekken waar kinderen over het algemeen gezien, gehoord en geprezen worden, waar interesse is in hoe zij iets vinden en beleven. Nu deze plekken sluiten, verliezen we die kinderen letterlijk uit het oog met alle mogelijke gevolgen van dien.

De hele maatschappij valt stil

Stel dat je als kind nu thuis zit met een ouder die een verslaving heeft, maar geen middelen meer kan krijgen om de verslaving te voeden. Stel dat je een ouder hebt, waar een depressie, smetvrees, angstklachten of andere psychiatrie speelt, maar de vaste psycholoog door ziekte voor langere tijd afwezig is of nu alleen kan/mag bellen. Stel dat je ouders hebben besloten uit elkaar te gaan, alleen nog maar ruzie kunnen maken, nu de deur niet meer uit kunnen en continu aan elkaar worden blootgesteld. Stel dat je (een) kind(eren) hebt met een beperking dat naar bijzondere dagopvang of dagcentrum gaat en die nu dicht moet/is, terwijl je als ouder soms even ‘moet’ ademhalen om dat vol te houden. Stel dat je een huilbaby hebt en je soms even kon bijslapen omdat de baby naar de kinderopvang ging, zodat je het vol kon houden wanneer de baby thuis is. Stel dat er geen geld is voor boodschappen en de voedselbank dichtgaat.

Voor bovengenoemde ouders en kinderen wordt het een zware tijd en in een aantal gevallen zal het een regelrechte hel zijn. Voor kinderen die in de ‘normale’ thuissituatie al geweld meemaken is de kans bijzonder groot dat in deze tijd van crisis en verhoogde stress, waarbij alle hulpbronnen en ‘escapes’ zoals de school wegvallen, het geweld zal toenemen.

Het recept voor een toenemende kans op geweld

Deze tijd wordt gemarkeerd door onzekerheid over de toekomst, maatschappelijke onrust en gezinnen moeten dicht op elkaar leven. Vaste zorgprofessionals kunnen wegvallen of afwezig zijn door ziekte. Bovendien zullen ze minder bereikbaar zijn dan normaal. Voor veel mensen zal deze periode ook financiële stress met zich meebrengen. De gebruikelijke uitlaatkleppen zoals de sportschool, koffieshop en de kroeg zullen gemist worden, terwijl deze voor sommige ouders onmisbaar zijn om geen geweld in te zetten als coping strategie voor wanneer ze het moeilijk hebben. In feiten vallen alle beschermende factoren die de kans op geweld kunnen indammen nu weg.

Wat als die uitlaatklep nu wegvalt?

Nu deze uitlaatkleppen voor zowel ouders als kinderen niet meer binnen handbereik zijn, is het wachten op escalatie. Het evenwicht raakt verstoord door risicofactoren die toenemen en beschermende factoren die afnemen.

Wat kunnen we doen?

Bedenk hoe je er kunt zijn voor anderen. Een klein gebaar voor de één, kan cruciaal zijn voor de ander. Bied elkaar hulp in de vorm van een luisterend oor aan de telefoon en/of stuur een berichtje via WhatsApp. Laat kinderen indien mogelijk een kopje thee bij je drinken of bel via FaceTime en vertel een verhaal of lees een kind voor, daarmee kun je een ouder misschien een cruciaal uur per dag ontlasten. Vraag de buren hoe het ermee is. Op deze wijze kun je er toch zijn voor een kind of ouder en misschien een beschermende factor toevoegen en het risico verminderen.

Daarnaast hoop ik dat je als hulpverlenende professional je werk al dan niet bellend of met videobellen kan voortzetten als je thuissituatie dat toelaat.

Wanneer je je ernstige zorgen maakt en denkt dat iets helemaal niet pluis is, kan je natuurlijk altijd nog bellen met Veilig Thuis 0800-2000.

En tenslotte nog een hulde voor iedereen die de zorg draaiende houdt en vinger aan de pols houdt bij de kwetsbaren in onze samenleving, waar niet alleen kinderen onderdeel van uitmaken, maar ook bijvoorbeeld mensen met een beperking en onze ouderen.

Voor nu alle wijsheid & vitaliteit gewenst voor jou en je dierbaren.

Warme groet,

Naomi

PS Ik wil je iets vragen. Help me om gezinnen en kinderen steun te bieden! Zelfs in gezonde gezinnen loopt de spanning nu hoger op dan normaal. We weten dat in Nederland rond de 119.000 kinderen slachtoffer zijn van kindermishandeling of huiselijk geweld en dit zijn de kinderen die in beeld zijn. Er zijn nog veel kinderen achter de voordeuren verscholen waar we het niet van weten. Zij kunnen nu hun huis niet ontvluchten en zijn veroordeelt tot thuisblijven, daar waar het onveilig is.

De kans is supergroot dat jij, zonder het te weten, zo’n kind of gezin kent die het nu zwaar heeft. Misschien zijn het je buren, dat ene kind uit de straat, dat ene vriendje van je zoon of dochter of je collega.

Deel dit bericht, download de praktische tips. Help deze gezinnen, de kinderen die hier onderdeel van uitmaken en het elke dag zwaarder krijgen. Dank. Namens alle kinderen!